NAUKA CZYTANIA A TEATRZYKI FREBLOWSKIE

„Dziecko, które wcześnie opanuje sztukę czytania, ma większy zasób słów niż jego nieczytający rówieśnicy, potrafi koncentrować się na różnorodnych zadaniach szkolnych, szybko uczy się reguł, także społecznych”  J. Cieszyńska

Kiedy myślimy o nauce czytania, już w wyobraźni widzimy szkołę, ławkę, tablicę i LITERY. 

Wystarczy jednak zamienić słowo nauka na zabawa, by pojawiła się wizja radosnej dziecięcej twórczości, kreatywności, eksperymentowania i co najważniejsze - uśmiech, wywołany sukcesem odkrycia PISMA.

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego, określa w jakie kompetencje i umiejętności powinno być wyposażone dziecko kończące przedszkole: „rozpoznaje litery, którymi jest zainteresowane na skutek zabawy i spontanicznych odkryć, odczytuje krótkie wyrazy utworzone z poznanych liter w formie napisów drukowanych dotyczące treści znajdujących zastosowanie w codziennej aktywności…”. Pomimo tego pojawiły się obawy: jak mam to zrobić?

Stosowana zazwyczaj metoda analityczno-syntetyczna „nie wchodziła w grę”.

Jak zatem przemycić w zabawie literowe łamigłówki? Pomogła koleżanka i stosowana przez nią metoda symultaniczno-sekwencyjna J. Cieszyńskiej. Z zaciekawieniem studiowałam literaturę poświęconą wspominanej metodzie, coraz bardziej wierząc w to, że znalazłam swoją drogę!

Oparta na sylabie jako „najmniejszej jednostce percepcyjnej”, metoda symultaniczno-sekwencyjna, pokazuje, że wczesna nauka czytania ma ogromny wpływ na wszystkie funkcje psychiczne małego dziecka, a poszczególne etapy jej wprowadzania – powtarzanie, rozumienie i nazywanie, są zgodne z kolejnymi etapami nabywania mowy przez dziecko.

Pierwsze próby zabaw z literami wg wspomnianej metody były dość... trudne. Cały czas poszukiwałam nowych form i środków, które w połączeniu z metodą symultaniczno-sekwencyjną, wpłyną na kreatywność dzieci, zaciekawią je i pobudzą do działania.

Eureka! Natrafiłam na Froebla😊!

Praca z Darami Froebla opiera się na ich symbolice, co stwarza dziecku przestrzeń do kreowania rzeczywistości oraz intensyfikuje doznania.

Stosowane na zajęciach Dary Froebla pozwalają nauczycielowi swobodnie interpretować przestrzeń wokół siebie i nawiązując do jednej z najważniejszych form spędzania przez dzieci czasu, czyli zabawy, zachęcić je do równie swobodnej i kreatywnej eksploracji otaczającej rzeczywistości.

Praca dydaktyczno-wychowawcza stała się o wiele łatwiejsza, a proponowane dzieciom teatrzyki freblowskie jako wprowadzenie do poznawania kolejnych sylab, skutecznie aktywizowały i motywowały do działania.

Teatralna wizualizacja tworzy w pamięci dziecka związek obrazu i ruchu z dźwiękiem.

„Obrazy liter łączą się w umyśle dziecka z odczuciami kinestetycznymi, które przywołane z pamięci, pozwalają prawidłowo odczytać samogłoski” J. Cieszyńska

Zainspirowana powodzeniami moich dzieci w skutecznej nauce sylab przez zabawę, pragnę podzielić się z Wami moimi pomysłami i doświadczeniem.

Poniższa propozycja zajęć w oparciu o metodę F. Froebla, wprowadza dzieci w świat samogłosek, poprzez nawiązanie do tematu jesiennego parku.

Słuchanie wiersza ilustrowanego darami Froebla pt.: „W parku” B.Forma

1. Zabawa integracyjna z darem 1.

12 piłeczek w pudełeczku śpi
O pięknej jesiennej pogodzie śni.
Obudzone, do dzieci powędrowały, 

które z nich jesienne barwy przybrały?
W jesienne listki się zamieniły
i w parach z Wami zatańczyły!

(P. Kaja – „Zabawy muzyczno – ruchowe” w nurcie pedagogiki freblowskiej, CD 02)

SPOTKANIE W KOLE

1. Wyklaskiwanka:

Wiosna, lato, jesień, zima,
nic pór roku nie zatrzyma.
Znam je ja, znasz je Ty,
raz, dwa, trzy!
(sł. S. Kustosz)

2. Słuchanie opowiadania ilustrowanego darami Froebla pt.: „W parku” B. Formy.

Jarzębina i żołędzie (dary natury, lub drzewa z daru 8,1,1.1)

w parku pełno jest ich wszędzie.

Zbieraj wszystko do koszyka

- woła Paweł i Monika.

Wiatr powiewa, deszczyk pada,

A tu grad kasztanów spada.

(Kasztan A, O, U, Ó,E,I, Y) – dodane przez nauczyciela, kasztany z napisanymi białym markerem literami drukowanymi lub piłeczki daru 1.1)

Lecą liście i żołędzie,

Śmiechy dzieci słychać wszędzie.

Będzie ludzik kasztanowy,

Za nim piesek żołędziowy.

Z jarzębiny koraliki

Dla laleczki Weroniki.

* Gdzie były dzieci?
* Co widziały?
* Jak nazywają się drzewa, z których spadły kasztany, a jak drzewa na których rosną jarzębina i żołędzie?
* Jak nazywały się kasztany, które spadały z drzewa?
* Jakie zjawiska pogodowe występują jesienią?
* Co można zrobić z kasztanów, żołędzi, jarzębiny i liści?

3. Zabawa dydaktyczna „Kasztany”
Dzieci wyszukują wśród kasztanów (naturalne lub piłeczki z daru 1 bądź kule 1.1) te, które mają poszczególne samogłoski A,O….itd. Grupują je w odpowiednich obręczach.

4. Opowieść ruchowa pt. „Kasia w parku” 

(CD 08 w „Zabawy muzyczno – ruchowe... ” P. Kaja)

Przy podkładzie muzycznym nauczyciel opowiada dzieciom o spacerze dziewczynki po parku. Wybrane dzieci zamieniają się w drzewa. Unosząc ręce w górę, wypowiadają swoje głoski: A, O,E, I, Y itp. Pozostałe dzieci, nasłuchują wypowiadaną głoskę i umieszczają na drzewie kasztany z odpowiednią literą, powtarzając za nauczycielem nazwę głoski.

PRACA W KĄCIKACH ZABAWOWO – ZADANIOWYCH

Kącik gospodarczy - „Segregujemy owoce” – dzieci segregują owoce (kasztany) wg nazw. Kasztany A wrzucają do miski A, kasztany O do miski O itd. Kasztany są ukryte w pudle, na wierzchu którego znajdują się przyklejone taśmy (tworzą siatkę). Dziecko wyszukuje kasztany za pomocą szczypców (od ogórków) i odkłada na tacę z tą samą samogłoską.

Kącik badawczy - „Owoc i liść” – dzieci dopasowują kasztany do liści. Każdy kasztan jest podpisany wskazaną samogłoską.

Kącik twórczy – perforowanie litery na tekturze. Ozdabianie małymi listkami.

Kącik darów – układanie korali jarzębiny wg kodu, walcami z daru 10.


Podsumowanie zajęć:

* Co robiliśmy podczas dzisiejszego zajęcia?

Ewaluacja:

Dzieci układają krajobraz parku z pomocą darów natury i darów.

Dobrej zabawy!

Literatura:

- J. Cieszyńska, "Kocham czytać"

- J. Cieszyńska, M. Korendo, "Wczesna interwencja terapeutyczna"